آیت‌الله هاشمی شاهرودی که آخرین بار در تاریخ ۱۶ تیر ۹۷ در جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام شرکت کرده بود از چندی پیش و به دلیل تشدید بیماری خود در یکی از بیمارستان‌های تهران بستری شده بود که در نهایت امروز صبح به ملکوت اعلی پیوست.
به گزارش گروه خبر خبرگزاری برنا، آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی(ره) در سال ۱۳۲۷ هجری شمسی در شهر نجف و در خانواده‌ی مذهبی و از سادات منسوب به امام حسین(ع) چشم به جهان گشود. پدرش مرحوم آیت الله سید علی حسینی شاهرودی، از شاگردان برجسته مرحوم آیة الله العظمی خویی (ره) بود که بحث های اصول و فقه استاد خود را به رشته تحریر درآورد.
آیت الله سید محمود هاشمی شاهرودی(ره) تحصیلات ابتدایی را در مدرسه علوی نجف به پایان رسانید و سپس به تحصیلات حوزوی روی آورد. او با توجه به موقعیت علمی خانوادگی و نیز با توجه به هوش و استعداد سرشار و کوشش فراوان خود، در مدتی اندک توانست دروس دوره سطح را به پایان رساند.
پس از آن به حلقه درس آیت الله شهید سید محمد باقر صدر پیوست و سال‌ها در خدمت استاد خود، مبانی اجتهاد در اصول و فقه را به خوبی آموخت و در درس دیگر مراجع آن روز نجف ـ از جمله امام خمینی(ره) و آیت الله العظمی خویی (ره) ـ نیز با جدیت شرکت جست و بهره‌های فراوان برد.
آیت‌الله سید محمود هاشمی شاهرودی(ره) در سال های تحصیل خود از محضر استادان بسیاری بهره برد. مهمترین و اصلی ترین استاد او در درس خارج آیت الله شهید سید محمد باقر صدر بود. از دیگر استادان آیت الله هاشمی شاهرودی، حضرت امام خمینی(ره) و حضرت آیت الله العظمی خویی(ره) را می توان نام برد.
فعالیتهای علمی و فرهنگی:
آیت‌الله هاشمی شاهرودی(ره) فعالیت های بسیاری را در زمینه‌های علمی و فرهنگی انجام داد. در یکی از دیدارهای اعضاء مجلس اعلای عراق، امام خمینی(ره) با توجه به شناخت خود، از ایشان می‌خواهد که تدریس در حوزه علمیه قم را بر هر کاری ترجیح دهد و به تربیت طلاب مستعد در زمینه‌های علمی و اخلاقی بپردازد.
آیت الله هاشمی شاهرودی(ره) ریاست دو کنگره مهم نقش زمان و مکان در اندیشه امام خمینی(ره) و نخستین کنگره دایرة المعارف فقه اسلامی را بر عهده داشت که هر دو کنگره با استقبال بزرگان و فضلاء حوزه و دانشگاه و اندیشمندان خارجی و داخلی مواجه شده بود.
از خدمات دیگر وی، ریاست مؤسسه دایرة‌المعارف فقه اسلامی با حکم مقام معظم رهبری بود؛ مقام معظم رهبری در حکم خود، خطاب به ایشان آورده بودند: «جناب عالی را که چهره درخشانی در علم و عمل بوده و بحمدالله از مقام والایی در فقه و علوم مرتبط با آن برخوردارید، برای انجام این اقدام بزرگ، شایسته دانسته و مسؤولیت ایجاد و اداره مؤسسه ای برای تهیه این دایرة المعارف را به جناب عالی محول می کنم».
همچنین از آیت‌الله العظمی هاشمی شاهرودی (ره) مقالات فراوانی در فصلنامه فقه اهل بیت(علیهم السلام) به چاپ رسیده بود.
فعالیتهای سیاسی:
آیت‌الله هاشمی شاهرودی در سال‌های تحصیل و تدریس، فعالیتهای سیاسی بسیاری را پدید آورد. در پی یورش مزدوران رژیم صدام به علما و اندیشمندان در سال ۱۹۷۴ میلادی، آیت‌الله العظمی هاشمی شاهرودی به زندان افتاد و شکنجه‌های فراوان بدنی و روحی را به جان خرید.
او در پی تظاهرات مردم عراق پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران به رهبری امام(ره)، بویژه در نجف، و در گرامیداشت این پیروزی، تحت پیگرد رژیم بعث قرار گرفت و به سفارش شهید صدر(ره) به وطن خود بازگشت تا وکالت عام شهید صدر و نمایندگی او را نزد امام خمینی(ره) بر عهده گیرد.
او با ورود به ایران به خدمت امام خمینی(ره) مشرف شد و با موافقت ایشان، رابط امام(ره) و شهید صدر(ره) شد و پیامهای علمی نجف را به سمع امام(ره) می‌رساند.
وی با دستور آیت‌الله العظمی خامنه‌ای که در آن زمان با حکم امام(ره) مسؤولیت نهضت‌های اسلامی را بر عهده داشت، تشکیلاتِ جامعه روحانیت مبارز و مجلس اعلی عراق را به راه انداخت و آن را مدیریت و سازماندهی کرده بود.
او که به دستور امام(ره) تدریس و بررسی مسائل فقهی، بویژه احیای فقه حکومتی استوار بر ادله استنباط جواهری را بر عهده داشت، در طول سالیان انقلاب از هیچ کوششی در جهت اعتلای انقلاب اسلامی ایران، دریغ نورزید.
آیت الله هاشمی شاهرودی(ره) سال‌ها از اعضای فقهای شورای نگهبان بود و در این نهاد مقدس به خدمت اشتغال داشت تا اینکه با حکم مقام معظم رهبری به ریاست قوه قضائیه منصوب شد.
او در طول مسؤولیت خود در قوه قضائیه، خدمات بسیاری را انجام داد که توسعه قضایی، تسریع در رسیدگی به پرونده‌ها و ایجاد ارتباط مردمی از جمله آن هاست.
پس از مسئولیت در قوه قضایه آیت الله هاشمی شاهرودی(ره) با شروع مجدد درس‌های فقه و اصول خود در شهر مقدس قم در کنار فعالیت های مؤثر سیاسی و استمرار خدمات شایان خود به نظام مقدس اسلامی، مسئولیت خطیر مرجعیت دینی را نیز بر عهده گرفت.
مهمترین مناصب سیاسی واجتماعی آیت الله هاشمی شاهرودی(ره):
عضو مجمع جهانی اهل بیت(علیهم السلام)
عضو مجمع جهانی تقریب مذاهب اسلامی
رییس ومؤسس مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل بیت(علیهم السلام)
عضو ونائب رئیس مجلس خبرگان رهبری
عضو ونائب رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام
عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم
عضو فقهای شورای نگهبان
رئیس قوه قضائیه
رئیس هیئت عالی حل اختلاف وتنظیم روابط قوای سه گانه
